JavaScript İfadeler nelerdir?
JavaScript İfadeleri
JavaScript, web geliştirme dünyasında dinamik ve interaktif özellikler eklemek için kullanılan güçlü bir programlama dilidir. JavaScript ifadeleri, bu dilin temel yapı taşlarını oluşturur. İfadeler, değişkenler, operatörler, fonksiyonlar ve diğer bileşenlerle birlikte kullanılarak programın davranışını belirler. Bu makalede, JavaScript ifadelerini örneklerle açıklayacağız.
1. Değişken Tanımlama İfadeleri
JavaScript’te değişkenler, var
, let
ve const
anahtar kelimeleriyle tanımlanır. Bu değişkenler, program boyunca kullanılacak verileri saklar.
a) var
ile Değişken Tanımlama
var
, ES6 öncesinde kullanılan bir değişken tanımlama yöntemidir. Ancak, blok kapsamı (block scope) olmadığı için modern JavaScript’te pek tercih edilmez.
Örnek:
var x = 10;
console.log(x); // Çıktı: 10
b) let
ile Değişken Tanımlama
let
, blok kapsamına sahip bir değişken tanımlama yöntemidir. Değeri sonradan değiştirilebilir.
Örnek:
let y = 20;
y = 30;
console.log(y); // Çıktı: 30
c) const
ile Sabit Tanımlama
const
, blok kapsamına sahip ve değeri sonradan değiştirilemeyen bir sabit tanımlama yöntemidir.
Örnek:
const z = 40;
// z = 50; // Hata: Sabit değer değiştirilemez.
console.log(z); // Çıktı: 40
2. Aritmetik İfadeler
JavaScript, matematiksel işlemler yapmak için çeşitli aritmetik operatörler sunar.
Örnek:
let a = 10;
let b = 5;
console.log(a + b); // Toplama: 15
console.log(a - b); // Çıkarma: 5
console.log(a * b); // Çarpma: 50
console.log(a / b); // Bölme: 2
console.log(a % b); // Mod Alma: 0
console.log(a ** b); // Üs Alma: 100000
3. Karşılaştırma İfadeleri
Karşılaştırma ifadeleri, iki değeri karşılaştırmak ve bir boolean (true
veya false
) değeri döndürmek için kullanılır.
Örnek:
let x = 10;
let y = 20;
console.log(x == y); // Eşit mi?: false
console.log(x != y); // Eşit değil mi?: true
console.log(x > y); // Büyük mü?: false
console.log(x < y); // Küçük mü?: true
console.log(x >= y); // Büyük veya eşit mi?: false
console.log(x <= y); // Küçük veya eşit mi?: true
console.log(x === y); // Hem değer hem de tür eşit mi?: false
console.log(x !== y); // Hem değer hem de tür eşit değil mi?: true
4. Mantıksal İfadeler
Mantıksal ifadeler, birden fazla koşulu birleştirmek için kullanılır. &&
(ve), ||
(veya) ve !
(değil) operatörleri kullanılır.
Örnek:
let a = true;
let b = false;
console.log(a && b); // Ve: false
console.log(a || b); // Veya: true
console.log(!a); // Değil: false
5. Koşul İfadeleri
Koşul ifadeleri, belirli bir koşula bağlı olarak farklı kod bloklarını çalıştırmak için kullanılır. if
, else if
, else
ve switch
yapıları bu amaçla kullanılır.
a) if
ve else
Kullanımı
let age = 18;
if (age >= 18) {
console.log("Oy kullanabilirsiniz.");
} else {
console.log("Oy kullanamazsınız.");
}
b) else if
Kullanımı
let score = 85;
if (score >= 90) {
console.log("Notunuz: A");
} else if (score >= 80) {
console.log("Notunuz: B");
} else if (score >= 70) {
console.log("Notunuz: C");
} else {
console.log("Notunuz: F");
}
c) switch
Kullanımı
let day = 3;
let dayName;
switch (day) {
case 1:
dayName = "Pazartesi";
break;
case 2:
dayName = "Salı";
break;
case 3:
dayName = "Çarşamba";
break;
default:
dayName = "Bilinmeyen Gün";
}
console.log(dayName); // Çıktı: Çarşamba
6. Döngü İfadeleri
Döngü ifadeleri, belirli bir kod bloğunu tekrar tekrar çalıştırmak için kullanılır. for
, while
ve do...while
yapıları bu amaçla kullanılır.
a) for
Döngüsü
for (let i = 0; i < 5; i++) {
console.log("Döngü: " + i);
}
// Çıktı: Döngü: 0, Döngü: 1, Döngü: 2, Döngü: 3, Döngü: 4
b) while
Döngüsü
let i = 0;
while (i < 5) {
console.log("Döngü: " + i);
i++;
}
// Çıktı: Döngü: 0, Döngü: 1, Döngü: 2, Döngü: 3, Döngü: 4
c) do...while
Döngüsü
let j = 0;
do {
console.log("Döngü: " + j);
j++;
} while (j < 5);
// Çıktı: Döngü: 0, Döngü: 1, Döngü: 2, Döngü: 3, Döngü: 4
7. Fonksiyon İfadeleri
Fonksiyonlar, belirli bir görevi yerine getirmek için kullanılan kod bloklarıdır. JavaScript’te fonksiyonlar function
anahtar kelimesiyle tanımlanır.
Örnek:
function greet(name) {
return "Merhaba, " + name + "!";
}
console.log(greet("Ahmet")); // Çıktı: Merhaba, Ahmet!
a) Anonim Fonksiyonlar
Anonim fonksiyonlar, isimleri olmayan fonksiyonlardır. Genellikle başka bir fonksiyona parametre olarak geçirilir.
Örnek:
let greet = function(name) {
return "Merhaba, " + name + "!";
};
console.log(greet("Mehmet")); // Çıktı: Merhaba, Mehmet!
b) Ok Fonksiyonları (Arrow Functions)
Ok fonksiyonları, ES6 ile gelen ve daha kısa sözdizimi sunan bir fonksiyon tanımlama yöntemidir.
Örnek:
let greet = (name) => "Merhaba, " + name + "!";
console.log(greet("Ayşe")); // Çıktı: Merhaba, Ayşe!
8. Dizi ve Nesne İfadeleri
JavaScript, diziler ve nesneler gibi karmaşık veri yapılarını destekler.
a) Dizi İfadeleri
let colors = ["Kırmızı", "Yeşil", "Mavi"];
console.log(colors[0]); // Çıktı: Kırmızı
b) Nesne İfadeleri
let person = {
name: "Ali",
age: 25,
greet: function() {
return "Merhaba, " + this.name;
}
};
console.log(person.greet()); // Çıktı: Merhaba, Ali
Sonuç
JavaScript ifadeleri, programın davranışını belirleyen temel yapı taşlarıdır. Değişken tanımlama, aritmetik işlemler, karşılaştırma, mantıksal işlemler, koşul ifadeleri, döngüler, fonksiyonlar ve veri yapıları gibi birçok konuyu kapsar. Bu makalede verilen örnekler, JavaScript ifadelerini anlamanıza ve uygulamanıza yardımcı olacaktır. Daha fazla pratik yaparak, bu ifadeleri projelerinizde etkili bir şekilde kullanabilirsiniz.