JavaScript, web tarayıcılarında çalışan bir programlama dilidir. Dinamik web sayfaları oluşturmak, kullanıcı etkileşimleri sağlamak ve web uygulamaları geliştirmek için kullanılır. İşte JavaScript’in temel bilgileri:
Değişkenler
JavaScript’te değişkenler, bir değeri depolamak için kullanılır. Değişkenler, var
, let
veya const
anahtar kelimeleri ile tanımlanır.
var x = 10; // Değer atamalı var let y = 20; // Block-scope değişkeni const z = 30; // Sabit (immutable) değer
Veri Tipleri
JavaScript’te değişkenler için kullanabileceğiniz çeşitli veri tipleri vardır. Bazıları şunlardır:
- String: Metin verileri.
- Number: Sayısal veriler.
- Boolean: Doğru veya yanlış değerler.
- Array: Bir dizi elemanı depolayan veri tipi.
- Object: Bir nesne ve özellikleri.
let name = "Ali"; // String let age = 30; // Number let isMarried = false; // Boolean let fruits = ["elma", "muz", "portakal"]; // Array let person = { Adı: "Ali", Yaşı: 30 }; // Object
Operatörler
JavaScript’te, matematiksel işlemler yapmak, karşılaştırma yapmak veya değişkenleri birleştirmek gibi birçok operatör vardır. Bazıları şunlardır:
- Matematiksel Operatörler:
+
,-
,*
,/
,%
- Karşılaştırma Operatörleri:
==
,===
,!=
,!==
,>
,<
,>=
,<=
- Mantıksal Operatörler:
&&
,||
,!
- String Birleştirme Operatörü:
+
let x = 10;
let y = 20;
let z = x + y; // Matematiksel operatör
let isGreater = x > y; // Karşılaştırma operatörü
let str = "Hello " + "World"; // String birleştirme operatörü
Koşul İfadeleri ve Döngüler
JavaScript’te, if
, else if
ve else
anahtar kelimeleri ile koşul ifadeleri oluşturabilirsiniz. Ayrıca for
, while
ve do-while
döngüleri gibi farklı döngü türleri de vardır.
let age = 30; if (age < 18) { console.log("Kişi reşit değil."); } else if (age >= 18 && age < 30) { console.log("Kişi genç."); } else { console.log("Kişi yetişkin."); } for (let i = 0; i < 5; i++) { console.log(i); } let i = 0; while (i < 5) {
console.log(i); i++; } let i = 0; do { console.log(i); i++; } while (i < 5); ### Fonksiyonlar JavaScript'te, bir işlemi tekrar tekrar yapmanız gerektiğinde, bu işlemi bir fonksiyon haline getirebilirsiniz. Fonksiyonlar, belirli bir işlemi gerçekleştirmek için tasarlanmış bloklardır. ```javascript function sayHello(name) { console.log("Merhaba, " + name); } sayHello("Ali"); // Fonksiyonu çağırmak
Olaylar
JavaScript, web sayfalarında olayları ele almak için kullanılır. Örneğin, bir düğmeye tıklandığında veya bir form gönderildiğinde bir işlem yapmak isteyebilirsiniz.
<button onclick="alert('Merhaba Dünya!')">Buraya Tıkla</button>
Bu örnek, onclick
olayına bağlı olarak alert
fonksiyonunu tetikler ve “Hello World!” mesajını gösterir.
Nesne Yönelimli Programlama
JavaScript, nesne yönelimli programlama için de kullanılabilir. Bir nesne, özellikler ve yöntemlerle tanımlanır.
class Person { constructor(name, age) { this.name = name; this.age = age; } sayHello() { console.log("Merhaba, ben " + this.name); } } let john = new Person("Ali", 30); john.sayHello(); // "Merhaba, ben Ali" yazdırır
Bu örnek, Person
sınıfını tanımlar ve name
ve age
özelliklerine sahip bir nesne oluşturur. Ayrıca, sayHello
yöntemini kullanarak bir mesaj yazdırır.
Asenkron Programlama
JavaScript, asenkron programlama için de kullanılabilir. Bu, bir işlem tamamlanana kadar bir sonraki işleme geçmenizi sağlar, böylece bir uygulama beklerken bloke olmaz.
console.log("Başlangıç"); setTimeout(() => { console.log("Merhaba, dünya!"); }, 2000); console.log("Bitiş");
Bu örnek, setTimeout
fonksiyonunu kullanarak 2 saniye sonra bir mesaj yazdırır. Ancak, önce “Başlangıç” ve “Bitiş” mesajlarını yazdırır.
JSON
JavaScript, JSON (JavaScript Nesne Notasyonu) formatını destekler. Bu, verileri taşımak için sıkça kullanılan bir formattır.
let myObj = { Ad: "Ali", Yaşı: 30, Şehri: "Bursa" }; let myJSON = JSON.stringify(myObj); console.log(myJSON); let myNewObj = JSON.parse(myJSON); console.log(myNewObj.Ad);
Bu örnek, bir nesneyi JSON formatına dönüştürür ve daha sonra bu JSON verisini bir nesneye geri dönüştürür.
Node.js
JavaScript, sunucu taraflı uygulamalar için de kullanılabilir. Node.js, JavaScript’in sunucu tarafında çalışmasını sağlar ve bu sayede web uygulamalarının arka planında işlemler yapılabilir.
const http = require("http"); http.createServer((req, res) => { res.writeHead(200, { "Content-Type": "text/plain" }); res.end("Merhaba Dünya!"); }).listen(8080);
Bu örnek, Node.js kullanarak bir HTTP sunucusu oluşturur ve “Hello World!” mesajını gönderir.
Bu temel bilgiler, JavaScript’in geniş yelpazesinde yer alan bazı konuları içermektedir. JavaScript, web geliştirme ve diğer uygulamalar için önemli bir programlama dilidir ve her geçen gün daha da popüler hale gelmektedir.